Wodnista biegunka – kiedy może się pojawić i jak ją leczyć?
Wodnista biegunka, której towarzyszy ból brzucha, zdarza się zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Jeśli nie trwa długo, prawdopodobnie jest zupełnie niegroźna. Jeśli jednak utrzymuje się przez dłuższy czas i często nawraca, może prowadzić do groźnego odwodnienia. Taki stan wymaga podjęcia leczenia. W tym artykule znajdują się informacje, kiedy mogą wystąpić wodniste biegunki, jak je leczyć i zapobiegać ich nawrotom.
Biegunka – czym jest i kiedy występuje?
O biegunce mówimy wówczas, gdy zmienia się częstotliwość wypróżnień, równocześnie następuje zmiana konsystencji stolca na płynną lub półpłynną oraz zwiększenie jego ilości. W czasie biegunki często czujemy się osłabieni, dokucza nam ból brzucha i gorączka. Rozwolnienie jest reakcją organizmu na toksyczne substancje, które się w nim pojawiły. Zwykle ustępuje w ciągu kilkunastu godzin lub kilku dni i nie wymaga leczenia. Jednakże w niektórych przypadkach może trwać dłużej i prowadzić do odwodnienia. Wówczas stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia.
Rodzaje biegunek
Możemy wyróżnić kilka rodzajów biegunek. Najbardziej powszechnym jest odmiana osmotyczna, do której dochodzi wskutek zaburzeń wchłaniania wody z jelita grubego. Biegunka osmotyczna zwykle utrzymuje się przez ponad 4 tygodnie i jest uznawana za przewlekłą. Drugi rodzaj to tzw. biegunka sekrecyjna charakteryzująca się obfitymi, wodnistymi stolcami, zawierającymi dużą ilość sodu. Biegunkę wysiękową wyróżniają natomiast wodniste stolce, w których obecna jest ropa lub krew.
Przyczyny wodnistej biegunki
Przyczyny wodnistej biegunki mogą być różne. Najczęściej jej wystąpienie jest spowodowane grypą żołądkową, infekcją bakteryjną, alergią pokarmową czy przyjmowanymi lekami. Niekiedy może wynikać ze spożycia pokarmów obciążających układ trawienny, pojawiać się u osób chorych na cukrzycę lub nadużywających alkoholu. Rozwolnienie często dokucza osobom cierpiącym z powodu niektórych nowotworów lub nadczynności tarczycy. W przypadku biegunki wysiękowej, odpowiedzialne za jej wystąpienie mogą być stany zapalne jelit, choroba Leśniowskiego–Crohna czy wrzodziejące zapalenie okrężnicy.
Czy wodnista biegunka jest niebezpieczna?
Biegunka zwykle jest dolegliwością niegroźną, która w krótkim czasie mija i nie wymaga leczenia – najczęściej stosuje się jedynie leki łagodzące jej objawy, a także dba o nawodnienie organizmu. Jeśli jednak przybiera postać skomplikowaną, może stać się niebezpieczna i stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. O biegunce skomplikowanej mówimy wówczas, gdy w stolcu znajduje się krew, resztki niestrawionego jedzenia czy śluz. Do niepokojących objawów należy również spadek masy ciała i gorączka. Jeśli objawy te trwają dłużej niż 24 godziny, konieczna jest wizyta u lekarza. Jeśli występują u dziecka, należy udać się do niego niezwłocznie. Długotrwała wodnista biegunka u dorosłych może prowadzić do niedoborów elektrolitów, aminokwasów, witamin, żelaza i wielu innych substancji, niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Wodnista biegunka – leczenie
Wodnista biegunka u dziecka, ale i osoby dorosłej wymaga nawadniania organizmu. Ważne jest także wdrożenie lekkostrawnej diety, która nie obciąży nadmiernie układu pokarmowego. Szczególnie warto wprowadzić do niej wówczas produkty bogate w skrobię. Niekiedy, w przypadku wodnistej biegunki podaje się również probiotyki i leki przeciwbiegunkowe. Te mogą być jednak podawane tylko u osób dorosłych, u których nie występuje gorączka.
Nawodnienie
Powikłaniem ostrej biegunki często jest niebezpieczne dla zdrowia odwodnienie. Właśnie dlatego tak ważne jest, by w czasie jej trwania dbać o przyjmowanie dużej ilości płynów. W tym celu nie jest konieczny pobyt w szpitalu. W warunkach domowych choremu można podawać płyny nawadniające, które uzupełniają glukozę i elektrolity – dzieciom podaje się ich wersje smakowe.
Dieta
Dieta w czasie biegunki po lekkostrawna dieta i uzupełnianie płynów. Do picia najlepsza jest woda. Nawet jeśli chory nie odczuwa apetytu, warto, aby po uzupełnieniu płynów spożył lekki oraz bogaty w skrobię posiłek. W czasie biegunki szczególnie poleca się biały ryż, ziemniaki, a także makaron. Odpowiednie będą również banany, gotowane jabłka i marchewka, a z przekąsek herbatniki, sucharki, krakersy czy paluszki. Warto również sięgać po jogurty naturalne, które zawierają probiotyki.
Oprócz produktów wskazanych w czasie biegunki istnieją także te, których należy się wystrzegać. W szczególności mowa o warzywach, mięsie i ciężkostrawnych potrawach, które mogą nasilać dolegliwości. Należy unikać również słodkich napojów i obfitych posiłków – do czasu ustąpienia dolegliwości zalecane są mniejsze niż zwykle porcje!
Wodnista biegunka i ból brzucha to dolegliwości, które zarówno dzieciom, jak i dorosłym mocno dają się we znaki. W większości przypadków jesteśmy w stanie poradzić sobie z nimi samodzielnie. Jeśli jednak objawy budzą nasze wątpliwości lub biegunka trwa zbyt długo, bezwzględnie należy skonsultować się z lekarzem. Ta niepozorna dolegliwość może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych!
