Grypa jelitowa, czyli popularna „jelitówka” – co Powinieneś o niej wiedzieć?

Grypa jelitowa dolegliwości

Jelitówkę” wywołują w 90% przypadków niebakteryjnych zakażeń układu pokarmowego norowirusy – atakujące dorosłych i rotawirusy – odpowiadające za infekcje dziecięce. Obydwa typy należą do bardzo małych, jednak niezwykle zjadliwych drobnoustrojów. Do zakażenia dochodzi szczególnie łatwo, dlatego często, pomimo zachowania odpowiedniej higieny, chorują całe rodziny. Wystarczy, że jedno zarażone dziecko przyjdzie do przedszkola, a następnego dnia zakażona jest już połowa grupy. Co trzeba wiedzieć o tej podstępnej chorobie?

Grypa jelitowa – objawy

Grypa jelitowa daje objawy przypominające początkowo zatrucie pokarmowe. Pojawiają się gwałtowne wymioty oraz ostra biegunka (do wypróżnienia dochodzi nawet 20 razy w ciągu doby). Szybko okazuje się, że nie jest to typowa infekcja bakteryjna. Biegunka jest bardzo wodnista i zwykle nie posiada przykrego zapachu. Towarzyszy jej najczęściej wysoka gorączka (nawet do 40 stopni Celsjusza) oraz bóle brzucha, mięśni i głowy. Osoba zarażona czuje zmęczenie i osłabienie całego organizmu, mogą też pojawić się dreszcze. W krótkim czasie może dojść do odwodnienia organizmu.

Grypa jelitowa u dzieci

U dzieci zarażonych rotawirusem pojawiają się początkowo: ból brzucha i jadłowstręt oraz symptomy infekcji górnych dróg oddechowych. Następnie występują objawy typowe dla grypy żołądkowej – gwałtowne i silne wymioty oraz wodnista biegunka. U niektórych choroba przebiega stosunkowo „łagodnie”, u większości jednak kończy się hospitalizacją. Częste wymioty i biegunka mogą w bardzo krótkim czasie doprowadzić do odwodnienia organizmu dziecka i utraty elektrolitów, co stwarza realne zagrożenie dla zdrowia i życia. Istnieje szereg symptomów, jakie daje grypa jelitowa. Objawy to suche, spierzchnięte usta, zapadnięte oczodoły, rzadsze oddawanie moczu. Kiedy dziecko płacze, nie towarzyszą temu łzy, które normalnie powinny spływać po policzkach. Mocz zmienia barwę ze słomkowej na ciemnożółtą. Objawy te, jeśli wystąpią, powinny być sygnałem, aby niezwłocznie zawieźć dziecko do szpitala. Żeby zapobiec odwodnieniu, należy chorego często poić, a niemowlęta karmione piersią powinny być do niej często przystawiane. Choremu można podawać czystą wodę, wodę mineralną niegazowaną, słabą herbatę i herbatki ziołowe z rumianku, nagietka czy koperku. Najlepiej jednak stosować specjalne preparaty nawadniające, które zawierają elektrolity, jak np. Orsalit dla dzieci. Produkowane są one w różnych wariantach smakowych i zapachowych i dostępne w aptekach bez recepty, można je zatem dobrać do indywidualnych upodobań pociechy. Lekarze zalecają również podawanie probiotyków, które wzmacniają układ immunologiczny i pomagają szybciej zwalczyć infekcję. Grypa jelitowa u dzieci powoduje wysoką gorączkę, którą należy obniżać, stosując odpowiednie leki. Zbyt wysoka bowiem (ponad 38,5 stopnia Celsjusza) może doprowadzić do utraty przytomności i groźnych komplikacji.

Jak dochodzi do zakażenia?

Grypą żołądkową bardzo łatwo się zarazić. Badania wykazały, że wystarczy zaledwie 10 cząsteczek patogenu, aby w krótkim czasie spowodował on zakażenie. Zarazki są bardzo wytrzymałe – na dłoniach potrafią przeżyć przez około 4 godziny. Zabija je dopiero wysoka temperatura – giną po upływie 30 minut w temperaturze 60 stopni Celsjusza. Do zakażenia dochodzi przede wszystkim przez kontakt z osobą chorą, najczęściej drogą kropelkową (np. przez kichnięcie, czy kaszel), jednak nie tylko. Rotawirusy mogą przetrwać poza organizmem człowieka przez dłuższy czas, nawet 2 miesiące. Do zarażenia może dojść przez dotknięcie klamki, poręczy, czy innego przedmiotu, który miał wcześniej kontakt z zarazkiem. Rotawirusy mogą również wniknąć do układu pokarmowego wskutek zjedzenia skażonej żywności, czy wypicia wody zawierającej drobnoustroje. Co ciekawe, do zakażenia może dojść nawet wtedy, gdy u osoby chorej nie wystąpiły jeszcze objawy „jelitówki” lub choroba już minęła. Najłatwiej zarazić się w publicznej toalecie, barze, stołówce, kinie, czy teatrze, a ponadto również w tramwaju i autobusie – innymi słowy, praktycznie wszędzie.

Grypa jelitowa – leczenie

Niestety, do dzisiaj nie wynaleziono jeszcze skutecznych leków, zwalczających rotawirusy, czy norowirusy. Leczenie polega na łagodzeniu objawów i niedopuszczeniu do komplikacji. Odpowiedź na pytanie: „grypa jelitowa, ile trwa?” nie jest jednoznaczna. Zdrowy organizm sam zwalcza chorobę w ciągu kilku dni. Mniej odporny potrzebuje na to czasem tydzień, a nawet 10 dni. Wszystko zależy od wieku osoby, jej kondycji fizycznej i układu odpornościowego. Osoba zarażona powinna przyjmować dużo płynów, aby nie doprowadzić do odwodnienia organizmu. Niestety, podczas wymiotów i biegunki dochodzi również do utraty cennych elektrolitów. Po każdym ataku wymiotów i wodnistym wypróżnieniu należy wypijać szklankę wody, słabej herbaty lub herbatki ziołowej. Konieczne jest również uzupełnianie utraconych elektrolitów za pomocą specjalnych preparatów dostępnych w aptekach bez recepty. Stan nawodnienia organizmu łatwo sprawdzić, ujmując w palce płat skóry. Jeśli po zwolnieniu palców nie ulega on szybkiemu opuszczeniu, oznacza to, że doszło do odwodnienia i należy zwiększyć ilość przyjmowanych płynów. Warto również wspomagać układ immunologiczny, przyjmując probiotyki, które szybko odbudowują niszczoną przez chorobę, florę bakteryjną jelit. Zbyt wysoką gorączkę należy obniżać, stosując tabletki przeciwgorączkowe.

Grypa jelitowa – jak uniknąć zakażenia?

Najlepszym sposobem uniknięcia zakażenia jest unikanie kontaktu z noro- i rotawirusem. Niestety, nie jest to możliwe. Ważne jest częste mycie rąk, owoców i warzyw przed jedzeniem, unikanie picia wody pochodzącej z niewiadomego źródła. Warto także szczepić niemowlęta, co chroni przed zakażeniami wywoływanymi przez najczęściej występujące w Europie szczepy.