Biegunka u dzieci i niemowląt

Biegunka u dzieci i niemowląt

Pojawienie się biegunki u dzieci może przyczynić się do szkodliwej dla zdrowia, niekontrolowanej utraty wody oraz zawartych w niej elektrolitów. To właśnie one odpowiadają za bardzo płynną granicę równowagi procesów życiowych w organizmie każdego człowieka, a tym bardziej u małego dziecka.

Jak odwodnienie wpływa na nasz organizm?

Jak odwodnienie wpływa na nasz organizm?

 

W sytuacji, w której biegunka u dziecka pozostaje nieuleczona może dojść do poważnego odwodnienia. Oznacza to, że do komórek oraz do tkanek zostaje doprowadzona niewystarczająca ilość wody. W takim stanie istnieje ryzyko zaburzeń pracy serca, niekontrolowanego spadku ciśnienia krwi, niewydolności nerek, napadów drgawkowych, zaburzeń świadomości czy śpiączki. Odwodniony organizm często ma problemy z prawidłowym funkcjonowaniem ośrodków w mózgu odpowiadających za termoregulację. W związku z tym nieleczona biegunka u dzieci często przebiega w towarzystwie wysokiej gorączki. Niewystarczające uzupełnianie płynów może skutkować bardzo groźnym stanem i w ostateczności prowadzi do leczenia szpitalnego. Skrajne odwodnienie może zagrażać życiu.

Kiedy rozpoznaje się biegunkę u niemowląt i dzieci?

Zasadniczo biegunka u niemowlaka (noworodka) czy nieco starszego dziecka występuje, jeśli karmione sztucznie oddaje 3 lub więcej luźnych stolców w ciągu 24 godzin lub jeden – zawierający krew, śluz bądź ropę. Taka „diagnoza” nie uwzględnia jednak niemowląt, które są karmione wyłącznie piersią, ponieważ zazwyczaj oddają one kilka stolców na dobę (zwykle po każdym karmieniu). Biegunka u niemowląt oraz dzieci z tej grupy jest diagnozowana w sytuacji, gdy wzrasta nagle częstość oddawania stolców lub zmienia się wyraźnie ich charakter, np. zwiększa się zawartość wody lub pojawia się śluz.

Co jest najważniejsze w leczeniu biegunki?

Co jest najważniejsze w leczeniu biegunki?

Najistotniejsze przy zwalczaniu tych dolegliwości jest szybkie oraz efektywne nawadnianie. Zalecane jest, aby dziecko dostało płyny jeszcze przed wizytą u lekarza. Takie działanie pozwala na zmniejszenie ryzyka odwodnienia, a co za tym idzie pojawienia się jego groźnych skutków. Często odpowiednio wczesne uzupełnienie płynów chroni dzieci przed hospitalizacją. Co należy w takim wypadku podać na biegunkę dla dziecka? Widoczna biegunka wymaga podania dziecku specjalnie skomponowanych Doustnych Płynów Nawadniających (DPN). To właśnie ich skład decyduje o skuteczności pierwszej interwencji. DNP zawierają bardzo dokładnie dobraną ilość glukozy, elektrolitów i osmolarność. Biegunka u noworodka oraz starszego dziecka (dwulatka) nie może być leczona sokami owocowymi, rosołem czy napojami typu coca-cola, ponieważ zawarte w nich składniki mogą prowadzić do nasilenia objawów i utrudnić leczenie. Gdy dziecko nie chce przyjąć DPN, należy skontaktować się z lekarzem – pediatrą.

Jak żywić dziecko, gdy ma biegunkę?

W czasie biegunki dziecko nie musi mieć zmienianej dotychczasowej diety. Niemowlę, które do tej pory było karmione piersią, może dalej być żywione w ten sam sposób. Należy pamiętać przede wszystkim o wsparciu codziennego jadłospisu preparatami DPN: u niemowląt sztucznie karmionych po 3-4 godzinach nawadniania (doustnego) zaleca się powrót do mieszanki stosowanej przed wystąpieniem biegunki, u dzieci starszych i dorosłych po okresie nawadniania DPN trwającym 3-4 godziny można wrócić do normalnego spożywania posiłków. Konieczne jest stosowanie uzupełniającego nawadniania doustnego aż do ustąpienia biegunki.

Im szybciej podasz dziecku doustny płyn nawadniający, tym bardziej zmniejszysz ryzyko odwodnienia i pobytu dziecka w szpitalu.

Reguły prawidłowego postępowania przy biegunce:

  • Zastosowanie płynów nawadniających jak najszybciej (w ciągu pierwszych 3-4 godzin).
  • Wprowadzenie właściwej dla wieku diety dopiero po nawodnieniu organizmu.
  • Kontynuowanie procesu nawadniania poprzez stosowanie płynów nawadniających po każdym biegunkowym stolcu.
  • Przywrócenie właściwej flory bakteryjnej układu pokarmowego poprzez przyjęcie bezpiecznych (sprawdzonych) probiotyków.

dr n. med. Kinga Kowalska-Duplaga, Klinika Pediatrii Gastroenterologii i Żywienia w Krakowie-Prokocimiu