Biegunka po jedzeniu – kiedy i dlaczego może się pojawić?

Biegunka po jedzeniu – kiedy i dlaczego może się pojawić?

Biegunka po jedzeniu może być wywołana przez wiele czynników – nie zawsze oznacza zatrucie nieświeżym artykułem spożywczym, czasem może sygnalizować schorzenia układu pokarmowego lub inne dolegliwości. Skąd biorą się biegunki po jedzeniu? Kiedy mogą się pojawić i w jaki sposób sobie z nimi radzić?

Biegunka po jedzeniu – przyczyny

Biegunki należą do częstych dolegliwości układu pokarmowego, a ich pojawienie się może być spowodowane przez wiele czynników. Zwiększona częstotliwość wypróżnień lub oddawanie stolca o płynnej konsystencji może być wywołane nieświeżym jedzeniem, zakażeniem wirusami, alergiami pokarmowymi, nietolerancją laktozy czy różnego rodzaju schorzeniami układu pokarmowego (np. celiakia czy zespół jelita drażliwego). Szybkie ustalenie przyczyn biegunki może pomóc w zminimalizowaniu przykrych objawów i zapobiec ich wystąpieniu w przyszłości.

Zatrucie pokarmowe – ból brzucha po jedzeniu i biegunka

Zatrucie nieświeżym jedzeniem to jedna z najczęstszych przyczyn dolegliwości ze strony układu pokarmowego. Biegunka jest wówczas spowodowana dostaniem się do przewodu pokarmowego bakterii, np. z gatunku Shigella lub Salmonella. Zatrucie może być wywołane nieprzestrzeganiem zasad higieny, dlatego przed jedzeniem należy myć ręce oraz produkty spożywcze, a także dbać o czystość w miejscu przygotowywania posiłków. Zatrucie pokarmowe może też być spowodowane spożyciem produktów niepoddanych obróbce termicznej, np. surowego mięsa w postaci tatara, czy sushi. Do objawów zatrucia pokarmowego należy przede wszystkim ból brzucha po jedzeniu i biegunka, a także silne skurcze brzucha, złe samopoczucie, wymiotny czy nudności. Biegunka wywołana przez nieświeże jedzenie oraz bakterie zazwyczaj mija samoistnie i nie trzeba jej leczyć. Warto jednak łagodzić jej objawy, żeby nie dopuścić do odwodnienia organizmu. Zaleca się uzupełnianie elektrolitów i picie dużej ilości wody, a także spożywanie lekkostrawnych posiłków, które nie spowodują nasilenia się dolegliwości.

Zespół jelita drażliwego – przyczyna biegunek

Przewlekłe i częste biegunki po jedzeniu mogą też być wywołane przez schorzenia układu pokarmowego, np. zespół jelita drażliwego (IBS). Jakie są inne objawy tej dolegliwości i kiedy należy zasięgnąć porady lekarskiej? Do szczególnie niepokojących symptomów można zaliczyć uporczywe wzdęcia brzucha, silne bóle w podbrzuszu, które ustępują po wypróżnieniu, naprzemienne zaparcia i biegunki po jedzeniu, zmiana konsystencji stolca, uczucie pełności lub „przelewania się”, nudności czy nadmiar gazów. Przy zespole jelita drażliwego często pojawia się również depresja oraz lęki. Choroba może być zdiagnozowana, jeśli nieprzyjemne objawy utrzymują się dłużej niż 3 miesiące. Na zespół jelita drażliwego najczęściej zapadają osoby w przedziale wiekowym między 20 a 40 lat. Zauważasz u siebie podobne dolegliwości? W takiej sytuacji warto zasięgnąć porady lekarskiej – specjalista oceni, czy objawy mogą być związane z zespołem jelita drażliwego. Leczenie polega na łagodzeniu symptomów, unikaniu stresu oraz spożywaniu lekkostrawnych posiłków.

Nietolerancja laktozy – rozwolnienie po jedzeniu produktów mlecznych

Nietolerancja laktozy to problem dotykający osób, których organizm nie produkuje lub produkuje zbyt małe ilości laktazy, czyli enzymu trawiącego cukry znajdujące się w mleku oraz jego przetworach. Laktoza pozostaje niestrawiona i staje się przyczyną nieprzyjemnych dolegliwości ze strony układu pokarmowego, do których zaliczyć można biegunki po jedzeniu, kolki, nadmierną ilość gazów, wzdęcia, a także uczucie przelewania w brzuchu. Czasem pojawiają się także nudności. W przypadku nietolerancji laktozy konieczna jest odpowiednia dieta – unikanie produktów mlecznych i jego przetworów. Szacuje się, że na dolegliwość ta dotyka nawet 35% dorosłych Polaków.

Alergie pokarmowe

Biegunki często towarzyszą również rozmaitym alergiom pokarmowym, które oznaczają nieprawidłową reakcję na określony produkt spożywczy. Problemy trawienne oraz zwiększona częstotliwość wypróżnień mogą być charakterystyczne dla alergii na gluten, czyli mieszaniny białek roślinnych występujących między innymi w pszenicy, życie czy jęczmieniu. Według statystyk glutenu nie może spożywać nawet 10-25% populacji. Istnieją dwie jednostki chorobowe, które charakteryzują się nadwrażliwością na białka zbóż – celiakia oraz alergia na gluten. W obu przypadkach zaleca się oczywiście unikanie produktów zawierających alergen – przejście na ścisłą dietę bezglutenową. Nieleczona celiakia może powodować osteoporozę, problemy z płodnością, nowotwory (najczęściej raka jelita cienkiego), a często również zaburzenia psychiczne, np. depresję.

Alergia na gluten to nie jedyny przykład nietolerancji pokarmowej, której objawem są biegunki. Stolce o płynnej konsystencji oddawane z dużą częstotliwością mogą być też symptomem alergii na białko mleka krowiego. Tego typu alergia pokarmowa występuje często u niemowląt i małych dzieci, a leczenie polega na eliminowaniu spożycia produktów zawierających alergeny.